Ortez Malzemeleri Neden Farklıdır?
Ortopedi malzemeleri arasında yer alan ortezler ilaç kullanmadan ayak rahatsızlıklarının gidermek isteyen kişiler tarafından en sık tercih edilen tedavi seçeneklerinden birisi olmaktadır. Bu sebeple de uzmanlar ağrıyı hafiflettikleri ve iyileşmeyi hızlandırdıkları için ayak, ayak bileği, kalça, diz ve bel sorunu için farklı ortez türlerini reçete etmektedir.
Ayak rahatsızlıklarının ortaya çıkmasına neden olan birçok sebep söz konusu olmasından dolayı ortez üretimlerinde de farklı materyaller kullanılmaktadır. Bu durum da kişiye özel ihtiyaçların sağlanmasına olanak vermesinin yanı sıra ortezlerin daha verimli olmasını da sağlamaktadır. Hastalıkların bu özgünlük ihtiyaçların karşılanması için hem reçeteli hem de reçetesiz şekilde satılan ortezlerin malzemelerinin farklılaşmasına neden olmaktadır. Bu makale ise ortez yapımında kullanılan farklı malzemeleri konu alarak bu farkın neden olduğunu açıklamak üzere kaleme alınmıştır.
Farklı Ortez Türleri İçin Malzemeler
Ortezler cam elyafı, EVA, akrilik, mantar, polipropilen ve köpük gibi malzemelerden üretilmektedir. Farklı malzemelerin kullanılması sebebiyle de ayak hastalıkları uzmanları ortezi yapmadan önce bazı hususlara dikkat etmesi gerekmektedir. Dikkat edilmesi gereken noktalar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.
Hastanın Ağırlığı
Hastanın ağırlığının ne kadar olduğu kullanılacak malzemenin belirlenmesindeki ilk adım olmaktadır. Çünkü hastanın ağırlığı arttıkça kullanılacak malzemenin de kalınlığının artması gerekmektedir. Bu sayede vücudun basıncının doğru kalınlık ile karşılanabilmektedir.
Ayakkabı Stili
Ayak ortezleri genellikle ayakkabı ile kullanıldığı için ayakkabı stilinin de dikkate alınması gerekmektedir. Çünkü botlar ya da spor ayakkabılar gibi birbirinden farklı ayakkabılara ortezlerin tam olarak uyum sağlaması gerekmektedir. Ayakkabıya doğru bir şekilde oturan ortezler ise ayağın tam olarak desteklenmesini sağlar.
Biyomekanik İhtiyaç
Bazı ayaklar daha fazla yastıklanmaya ihtiyaç duyarken bazı ayakların ihtiyaçları ise daha fazla hareket kabiliyetinin sağlanabilmesidir. Bu sebeple de bireysel ihtiyaçların belirlenmesi ve ortezlerin bu ihtiyaçlara uygun olarak yapılması gerekir.
Ortez Tipleri
Ortezler genel olarak ikiye ayrılmaktadır.
Fonksiyonel Ortezler
Ayağın anormal hareketlerini ya da duruşunu engellemek için gerekli olan bu ortezler genellikle polipropilen ve karbon grafit gibi sert ortez malzemelerinden üretilmektedir. Topuk dikeni, plantar fasit ve aşırı pronasyon gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
Destekleyen Ortezler
Yaralı bölgelerin desteklenmesini ve ağrının azaltılmasını sağlayan destekleyen ortezler problemli bölgenin korunmasını sağlarken aynı zamanda baskının da azaltılmasına yardımcı olur. Daha hacimli olma eğiliminde olan bu ortezler desteklenmenin sağlanması için daha yumuşak malzemelerden üretilmektedir. Bu malzemelerin içerisinde ise EVA, neopren ve plastazote gibi seçenekler bulunmaktadır. Çarpık ayak, periferik nöropati, çocuk felci, charcot eklem hastalığı gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
Ortez İçin En İyi Malzeme Nedir?
Ortezler için en iyi malzeme denildiğinde tek bir malzemeden bahsetmek mümkün değildir. Bunun yerine farklı hastalıkların tedavisinde kullanılmak üzere farklı malzemelerden üretilmiş ortezlerin imal edilmesi gerekmektedir. Bu sebeple de farklı malzemeler ile üretilmiş birçok farklı ortez seçeneğini Medikalcim Burada olarak sizlere sunmaktanız.
Örneğin düztabanlık ya da plantar fasit için kullanılacak malzemeler için en iyi seçenekler plastik ve karbon gibi sert malzemeler olmaktadır. Ancak diyabetik ve artrit gibi hastalıklar için EVA ya da polietilen gibi yumuşak malzemeler uygun olmaktadır. Kaslar ve tendonların desteklenmesi için ise mantar ya da keçe gibi yarı sert malzemeler uygun olmaktadır.
Ortez Malzemelerinin Sertliği Ne Kadar Olmalıdır?
Ortez malzemelerinin sertlikleri kullanım amacı ile doğrudan etkili olmaktadır. Bu sebeple de ihtiyacınız olan sertlik ayak hastalıkları uzmanı tarafından belirlenmesi gerekmektedir. Biyomekanik ihtiyaçlarınızın, kullanılacak ayakkabı stilinin ve tercihlerin dikkate alınarak bu planlama yapılacaktır.
Sert ortezlerin alışma süreci daha uzun olmaktadır. Bu sebeple de ortezler sertleştikçe alışma süreçleri de uzayacaktır. Bunun yanında sert ortezler yumuşak olanlara göre daha kalın olma eğilimindedir. Bu durum kullanılacak ayakkabının özelliklerini de etkilemektedir. Ortezlerin bu özelliklerinden dolayı da ayak hastalıkları uzmanı ile ortez planlaması yapılırken kullanılacak ayakkabının tüm özelliklerinin en ince ayrıntısına kadar bildirilmesi gerekir.
Kişiye özel Ortezler Ne Kadar Süre Kullanılabilir?
Ortopedi malzemeleri arasında yer alan ortezler belirli standartlar ile seri olarak üretilmelerinin yanı sıra kişiye özel olarak da tasarlanarak üretilebilmektedir.
Reçetesiz satılan ortezlerin kullanım ömürleri genellikle 6 ile 12 ay arasında değişmektedir. Ancak kişiye özel olarak tasarlanan ve üretilen ortezlerin kullanım süresi 2 ile 3 yıl arasında değişiklik göstermektedir. Ancak bazı noktalar ortezin ne kadar kullanılacağını direkt olarak etkilemektedir.
Bu etkenlerin başında ortez yapımında kullanılan malzemeler bulunmaktadır. Ortez yapımında kullanılan malzemeler ne kadar yumuşak olursa aşınma zamanları da o kadar kısa olmaktadır. Bunun yanında sert plastik gibi malzemelerden yapılan protezlerin aşınma süresi daha uzun olmaktadır.
Ortezlerin ne kadar sık kullanıldıkları da kullanım ömürleri üzerinde etkili olmaktadır. Son olarak kullanılan ortezlerin hangi amaçla kullanıldıkları da önemli olmaktadır. Spor gibi amaçlarla kullanılan ortezler daha fazla darbeye maruz kaldıkları için daha hızlı bir şekilde aşınırlar.
Son olarak kendiniz için en uygun ortez seçimin yaparken Medikalcim Burada’dan yardım alabilirsiniz. Ancak tercih yaparken doktorunuzun tavsiyelerini göz önüne alarak ihtiyaçlarınızı tam olarak karşılayacak ortez seçimini yapmanız alacağınız faydanın maksimum düzeyde olmasını sağlayacaktır.